حکایت مرد و دریا (براساس داستانی از مثنوی معنوی)

نحوی که گرسنه و تشنه‌اش بود با خوش‌حالی دعوت چوپان را پذیرفت و کاسه‌ی شیر را لاجرعه سر کشید و نان تازه را به زیر دندان گرفت.

نحوی همین که از خوردن فارغ شد، سراغ خورجین کتابش رفت و آن را پشت الاغ نهاد و سپس رو به چوپان کرد و به جای تشکر از میهمان‌نوازی، از او پرسید: «آیا تو هرگز به مکتب رفته‌ای؟»

و چون چوپان با دلتنگی پاسخ منفی گفت، نحوی با ترشرویی سوار الاغ شد و با دیده‌ی تحقیر در چوپان نگریست و گفت: «تو نمی‌دانی معنی دانش چیست و فرقی با این گوسفندان نداری!»

چوپان را دل از این حرف به درد آمد و در پاسخ گفت: «ای مرد! بزرگی، به عقل و فهم و هنر است نه به مال و سال و بار. من در عجبم که تو از دانش سخن می‌گویی؛ اما چنان که می‌بینم دانش تو در این کتاب‌هاست، نه در سرت که تو از خری که بر آن سواری بی‌دانش‌تری که به جای تشکر از میهمان‌نوازی من، مرا بازخم زبان خود می‌آزاری!»

نحوی در جواب بازماند و چهره درهم کرد و راه خود در پیش گرفت، اما از پاسخ چوپان جوان سخت به اندیشه فرو شد....